06 Mar Avrupa Insan Haklari Mahkemesinin karari: hukuksuz gözaltina son
Avrupa insan haklari mahkemesini, 9 Aralik 2014, no 15911.08
Avrupa Insan Haklari Mahkemesinin (AIHM) 9 Aralik 2014 tarihli Hollanda’ya karsi yürütülen ‘Geisterfer’ karari icerisinde gözalti döneminin olabildigince kisa sürmesi gerektigi tekrar hatirlatilmaktadir. Yüksek Mahkemenin karari dogrultusunda, savcilik ve gözaltini denetleyen alt mahkemeler saadece genel gerekcelere basvurarak kisinin gözalti süresini uzatamaz. AIHM kararinda gözaltina alma konusuyla ilgili cikis noktasi saniklarin davalarini serbest olarak beklemeleridir. Yalniz bazi özel durumlarda, kamuoyu güvenligi bunu gerektiriyorsa, saniklarin gözalti dönemi uzatilabilinir. Böyle durumlarda gözalti dönemini uzatmanin hangi gerekcelere dayanarak gerekli oldugu izah edilmelidir, sadece genel veya keyfi sayilabilecek sebeplerden dolayi gözalti süresininin uzatilmasi mümkün olmayacagini kararlastirmistir.
Yani kisaca tahliye edilmesi gerekir anlamina gelmektedir. Bunun yanisira AIHM bu karariyla gözalti dönemi savcilik tarafinca daha sonra verilebilecek cezayi, simdiden gerceklestirmek icin kullanamayacagini tekrarlamistir. Sanik mahkeme/yargi tarafinca suclu bulunmadigi sürece, sucsuz olarak degerlendirilmelidir (masumiyet ilkesi).
Bu dava sonucunda yürüyen (agir) ceza davalarinda saniklarin avukatlari gözalti döneminin uzatilmasi durusmalarinda ve degerlendirilmesinde mahkemeye yukarda belirttigimiz AIHM kararini hatirlatmasi ve müvekkilinin bu sebepten dolayi serbest birakilmasini, tahliye edilmesini kolaylastiracaktir.