06 Eyl Hollanda Malulen Emeklilik Yasası Ayrımcılık mücadele Yasasına takıldı
Hollanda Danıştayı (Centrale Raad van Beroep) 30 Temmuz 2024 tarihinde, İşgücü Kaybı ve İş Yeteneğine Dayalı Gelir Yasası’na (WIA, kısacası Hollanda malulen emeklilik yasası) dayalı bir maaş bağlanması ile ilgili üç davada karar verdi. Bu maaş için günlük ücret, WIA ödeneğinin miktarı açısından önemlidir.
Mahkeme, WIA günlük ücretinin hesaplanmasına ilişkin yasal düzenlemelerin, ayrımcılık yasağına aykırı olduğu için kısmen uygulanmaması gerektiğine karar verdi. Çünkü bu düzenlemeler, İşsizlik Maaşı (WW) hesaplamasındaki günlük ücrete kıyasla daha düşük bir günlük ücretle sonuçlanmaktadır.
WIA ve WW günlük ücret hesaplamalarının nasıl farklılık gösterdiği WIA ödeneğinin miktarı, günlük ücrete göre belirlenir. Kısaca, bu, bir kişinin hasta olmadan önceki yıl (“referans yılı”) günde ortalama kazandığı ücrettir. Bu günlük ücretin nasıl hesaplanması gerektiği, WIA Yasası ve Günlük Ücret Kararnamesi’nde (Dagloonbesluit) belirtilmiştir. UWV, yasal düzenlemelere göre referans yılındaki toplam ücreti 261 güne bölerek günlük ücreti belirlemiştir.
İlgili kişilerin referans yılında maaşsız bir dönemleri vardı, örneğin birkaç ay çalışmadıkları için. Bu kişiler, WW maaşı hesaplanırken maaşsız dönemlerin dikkate alınmadığını belirtti. WW günlük ücreti, referans yılındaki toplam gelirin 261 güne veya eğer kişi tüm yıl çalışmadıysa, ücret aldığı ayların gün sayısına bölünerek hesaplanır. Bu da 261 günden az olabilir.
Ancak WIA ödeneği için, kişi 261 gün çalışmamış olsa bile 261 gün üzerinden hesaplama yapılmıştır. Bu nedenle günlük ücretleri, WW günlük ücretinden daha düşük çıkmıştır. Bu durumu, ayrımcılık yasağına aykırı bulunmuşdur.
Merkezi Temyiz Mahkemesi’nin kararı (Hollanda Danıştayı), ilgili kişilere hak vermiş ve WIA hak sahipleri ile WW hak sahipleri arasındaki günlük ücret farkının Hollanda kanunları ayrımcılık yasağına aykırı olduğuna karar vermiştir (Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nin 14. maddesi ve bu Sözleşmeye ek On İkinci Protokol’ün 1. maddesi anlamında).
Benzer durumdaki kişilerin farklı muamele gördüğü tespit edilmiştir ve Hollanda ve AB hukukuna aykırılığına vurgu yapılmıştır. Bu farklı muamele, hastalık ve iş göremezlik durumlarıyla ilgilidir ve Avrupa kurallarına göre bu, engellilik nedeniyle yasaklanmış bir ayrımcılıktır. Bu farklı muameleyi haklı çıkaracak bir gerekçe bulunmamaktadır.
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı’nın yazılarından, bu farklı muamelenin uzun süredir bilindiği, ancak yasa koyucular tarafından bir çözüm olmadığı anlaşılmaktadır. Mahkeme bu nedenle bir çözüm geliştirmiş ve UWV’nin WIA ödeneğinin günlük ücretini hesaplarken, maaşsız dönemleri dikkate alması gerektiğine karar vermiştir, tıpkı WW günlük ücretinde olduğu gibi.
Devamı Bu kararlar, UWV’nin bu üç davada günlük ücreti yeniden hesaplaması ve dolayısıyla WIA ödeneğinin miktarını yeniden belirlemesi gerektiği anlamına gelir. Maaşsız dönemler dikkate alınmayacaktır. Bu da, referans yılında elde edilen gelirin 261 güne değil, daha düşük bir sayıya bölünmesi gerektiği anlamına gelir. Bu sayede ilgili kişilerin günlük ücreti ve dolayısıyla maaşları artabilir.
Hollanda Danıştayının bu kararı emsal niteliğindedir, dolayısıyla benzer durumdaki diğer WIA maaş sahipleri için de geçerli olabilir.
Kararların linklerini altta bulabilirsiniz.