YURTDIŞINDAKİ BOŞANMA KARARLARININ TÜRKİYE’DE DAVA AÇMADAN TESCİLİ

YURTDIŞINDAKİ BOŞANMA KARARLARININ TÜRKİYE’DE DAVA AÇMADAN TESCİLİ

29 Nisan 2017 tarihli KHK ile yapılan kanun değişikliğiyle yurtdışında verilen boşanma kararlarının dava açılmaksızın nüfus kütüğüne tescili kabul edilmiştir. 7 şubat 2018 tarihinde bu değişikliğin uygulanmasına ilişkin usul ve esasları düzenleyen yönetmelik yayımlanmıştır.

Kanun değişikliği öncesinde yurtdışındaki boşanma kararlarının tanınması için Türk Mahkemelerinde tanıma ve tenfiz davası açılması gerekiyordu. Değişiklik sonrası artık yabancı ülkede verilen boşanma kararları aranan şartları da sağlıyorsa dava açılmasına gerek kalmaksızın nüfus kütüğüne tescil edilebilecekler.Evliliğin butlanı, iptali veya evliliğin mevcut olup olmadığına ilişkin kararlar da boşanma kararlarıyla aynı usul ile nüfus kayıtlarına işlenebilecektir. Ancak, Yurtdışındaki mahkeme boşanma hükmünün yanında aynı zamanda velayet, iştirak nafakası, çocuk ile kişisel ilişki kurulmasi, mal rejimi ve tazminat gibi konulara da karar vermişse bu hükümler aile kütüğüne tescil edilememekte ve bunlar için dava açılması zorunluluğu devam etmektedir.

Yabancı Ülkede Verilen Boşanma Kararının Nüfus Kütüğüne Tescili İçin Gereken Zorunlu Şartlar:

  • Taraflar bunun için birlikte başvurmalıdır. Bunu bizzat yapabilecekleri gibi vekilleri aracılığıyla da yapabilirler.
  • Kararın verildiği devlet kanunlarına göre yetkili adli ve idari makam tarafından verilmiş ve usulen kesinleşmiş olması gerekmektedir.( Hollanda’daki yetkili kurumun verdiği karar olacak ve karar usulen kesinleşecek.)
  • Verilen kararın Türk kamu düzenine açıkça aykırı olmaması gerekmektedir.

Bu şartların gerçekleşmediği gerekçesiyle tescil talebiniz reddedilirse kararın Türkiye’de tanınması için de Türk Mahkemelerinde dava açılmasi gerekir.

Başvuruların Yapılabileceği Yerler

Aile kütüğüne tescil için başvurular taraflarca Yurt dışında kararın verildiği ülkedeki dış temsilciliklere( Büyükelçilik veya Başkonsolosluk ) Yurt İçinde ise taraflardan birinin yerleşim yeri il müdürlüğüne yapılır. Türkiye’de yerleşim yeri yoksa Adana, Ankara, Antalya, Bursa, Diyarbakır, Erzurum, Gaziantep, İstanbul, İzmir, Kayseri, Konya, Kahramanmaraş, Samsun, Siirt, Sivas, Trabzon ve Van il müdürlüklerinde birine yapılır.

Başvuru Kim Tarafından Nasıl Yapılacak ?

Başvurular, taraflarca bizzat yapılabilir. Kanuni temsilcileri veya avukatları aracılığıyla da yapılabilir.  Kararın nüfus kayıtlarına işlenmesi için her iki tarafın da talepte bulunması zorunlu olsa da tarafların aynı anda yetkili merci önünde başvuru yapması zorunlu değildir. Ancak tarafların farklı zamanlarda başvuru yapması halinde bu tarihler arasındaki süre 90 günü geçmemelidir.

Evliliği sona eren kişilerin başvuru yapılmadan önce ölmeleri durumunda boşanmaya evliliğin butlanına veya iptaline ilişkin verilen kararların Aile Kütüğüne tescil talebi bunda hukuki yararı bulunanlar tarafından da yapılabilir. Örneğin,Yurtdışında boşandıktan sonra ölen babasının boşandığına dair kesinleşen mahkeme kararının aile kütüğüne geçirilmesini oğlu isteyebilir. Mirasda ona isabet edecek miras payı üzerinde etkili olacağından çocuğunun bunu yapmakta hukuki yararı vardır.

Başvuru İçin Gerekli Belgeler Nelerdir?

  1. Başvuru Formu- Bu işlem için hazırlanmış olan form dilekçe kullanılarak başvuru yapılmalıdır.

 

  1. Aile kütüğüne tescil talep edilen usulüne göre onaylanmış kararın aslı ile onaylı Türkçe tercümesi ( Tercüme için verilmesi gereken onay noter veya dış temsilcilik tarafından verilebilir veya Türkçe tercüme, Hollanda’nın yetkili makamı tarafından apostil şerhi uygulanarak onaylanabilir.)

 

  1. İlgili adli veya idari makam kararında kesinleşme şerhi yoksa( kesinleştiğine dair kayıt yoksa) Hollanda kanunlarına göre kararın kesinleştiğine dair onaylanmış belge veya yazının aslı Kesinleştiğine dair yazının onaylı Türkçe tercümesi de verilmelidir. Türkçe tercüme için onay noter veya dış temsilcilik tarafından verilebilir veya tercümeyi Hollanda’nın yetkili makamı Apostil şerhi uygulanarak onaylabilir.

 

  1. Kimlik veya Pasaport fotokopileri Taraflardan biri yabancı ise bunların noter onaylı Türkçe tercümeleri verilir.

 

  1. Vekil aracılığıyla başvuru yapılıyorsa, noter tarafından düzenlenen fotoğraflı özel vekaletnamenin aslı veya onaylanmış aslına uygun örneği verilir.

 

  1. Yabancı ülke makamlarınca verilen boşanma kararı hakkında daha önce Türk Mahkemelerinde açılmış ve halen görülen bir dava varsa buna ilişkin dava dosyası hakkındaki bilgiler,

 

  1. Eğer daha önce yabancı ülke makamlarınca karar verilen boşanma ilgili bir dava Türk Mahkemelerinde görülmüş ve kesin hükme bağlanmışsa bu mahkeme kararının aslı veya fotokopisi,

 

  1. Ya da Türk Mahkemelerinde halen devam eden bir davanın veya tanımanın Türk Mahkemelerince daha önceden reddedilmediğine dair, adli makamlardan belge alınarak başvuru formuna eklenir.

Yabancı ülke adli veya idari makamlarinca verilen boşanma karariyla ilgili Türkiye’de açılmış ve halen devam eden veya reddedilmiş dava bulunuyorsa başvuru reddedilir.

Belgelerde Eksiklik Olması Halinde Ne Yapılır?

Başvuruda alınan belgelerde eksiklik olduğu tespit edilirse eksikliğin tamamlanması için doksan (90) günlük süre verilir. Bu süre içinde eksik belgelerin tamamlanmaması halinde başvuru reddedilir.

Aile kütüğüne tescil işlemi dış temsilcilikler(büyükelçilik ve başkonsolosluklar) ve il nüfus müdürlüklerinde  oluşturulan komisyonlarda yapılır. Komisyon,kararların aile kütüğüne tescil edilip edilemeyeceğini inceler ve karar verir. Başvuru Komisyonca reddedilirse, yetkili aile mahkemelerine kararın tanınması veya tenfizi için dava açılabilir.

Komisyonda tescile yönelik verilen kararlar dış temsilcilikler veya il müdürlüklerince yedi gün içinde aile kütüklerine tescil edilir. Boşanma kararının verildiği tarih kesinleşme tarihi kabul edilir.

Söz konusu değişiklik sadece boşanma, evliliğin butlanı ve iptaline ilişkin kararların aranan şartların da bulunması halinde  nüfus kütüğüne tesciline imkan vermektedir. Yabancı ülke adli veya idari makamlarınca verilen boşanma ve evliliğin iptali kararlarında ayrıca velayet, iştirak nafakası, çocukla kişisel ilişki kurulması, mal rejimi ve tazminat gibi tenfiz gerektiren hükümler de bulunuyorsa sadece boşanma, evliliğin butlanı ve iptaline ilişkin kararın tespiti yönünden kabul edilir ve nüfus kütüğüne tescil edilebilir. Velayet,iştirak nafakası, çocukla kişisel ilişki kurulması,tazminat gibi hükümlerin tanınması için hala Türk mahkemelerinde dava açılması gerekmektedir

Rotterdam Başkonsolosluğu’nun bilgilendirmesi

T.C. Dışişleri Bakanliği Rotterdam Başkonsolosluğu’ndan edindiğimiz bilgiye göre boşanmanın dava açılmaksızın tanınması uygulamasına daha geçilmemiştir. Bakanlıktan gelecek talimatı müteakip yönetmelik uygulamaya geçecektir. Başkonsolosluk uygulamaya başlanıldığında kamuoyunu bilgilendirecektir.